Google   Yahoo   All The Web   AltaVista   Kobala Attendeer een kennis 
Help mij om dit forum te laten bestaan! Doneer een vrij bedrag via paypal Doneer 1,30 per telefoon Detecting Community Forum Doneer 1,30 per telefoon Help mij om dit forum te laten bestaan! Doneer een vrij bedrag via paypal
 Zilverkeuren   Mededelingen aangaande het forum  
 RegistreerRegistreer   Log inLog in 
Detecting Community Forum -> Detectie Encyclopedie Het is nu Do Mrt 28, 2024 11:32
Detectie Encyclopedie is 507.591 maal geraadpleegd
 
 Categorie    
 5  -  A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  -  Alles
Grootste informatiebron: WikiPedia
  
  
rijksdienst voor cultureel erfgoed Archeologie
Voorheen de R.O.B. en R.A.C.M, sinds 2009 bekend als de rijksdienst voor cultureel erfgoed, is het kennisinstituut voor archeologie, monumenten en cultuurlandschap in Nederland.

bron
Alleen geregistreerde gebruikers kunnen links zien op dit forum!
registreer of login om de links te kunnen zien!

Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
silt Archeologie
zeer fijn sediment met grootte 0,002-0,063 mm
Gestart door:
Tejon

(Bewerk) (Verwijder)
slak Archeologie
steenachtig afval van metaal- of aardewerkproductie
Gestart door:
Tejon

(Bewerk) (Verwijder)
vaaggrond Archeologie
grond zonder duidelijke tekenen van bodemvorming
Gestart door:
Tejon

(Bewerk) (Verwijder)
verdrag van malta (1992) Archeologie
Dit verdrag - ook bekend als het verdrag van Valetta - bepaalt dat cultureel erfgoed zoveel mogelijk ongestoord dient te blijven. Als dit niet mogelijk is, moet er onderzoek plaats vinden en dient de bodemverstoorder de kosten van dit onderzoek te dragen.

bron
Alleen geregistreerde gebruikers kunnen links zien op dit forum!
registreer of login om de links te kunnen zien!

Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
verwachtingskaart Archeologie
Een archeologische verwachtingskaart geeft burgers en initiatiefnemers inzicht in waar, en in welke mate, ze rekening moeten houden met de aanwezigheid van een waardevol bodemarchief. De kaart toont de al bekende terreinen met archeologische waarden en vindplaatsen.
Op basis van een analyse van deze vindplaatsen en de aardkundige situatie wordt gedetailleerd aangegeven (in principe op perceelsniveau) of daarnaast ook archeologische resten in de ondergrond verwacht kunnen worden. Zo kunnen plannenmakers in een vroeg stadium al zien of een plan te maken gaat krijgen met archeologie. En of er dus tijd en geld gereserveerd moet worden voor archeologisch onderzoek.

bron
Alleen geregistreerde gebruikers kunnen links zien op dit forum!
registreer of login om de links te kunnen zien!

Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
vondststrooiing Archeologie
hoeveelheid vondsten per vierkanten meter. Een voldoende vondststrooing is veertig vondsten per vierkante meter.
Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
wamz (2003) Archeologie
Deze Wet legt de verantwoordelijkheid voor Archeologische Monumenten Zorg bij de gemeente. Zij heeft er daardoor een wettelijke taak bij: zorg voor de bescherming van het archeologisch erfgoed. Taken in het kader van de AMZ behelzen o.a. het integreren van archeologie in de Ruimtelijke Ordening-procedures (zoals bouwvergunningen en art. 19) en de koppeling tussen bestemmingsplannen en archeologische waarden en verwachtingen (art. 38 en 41 Wamz).
Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
kogelpot aardewerk Aardewerk
Kogelpot aardewerk is handgevormd, zacht tot hard gebakken aardewerk met een vrijwel ronde vorm. Veel van dit aardewerk is lokaal vervaardigd. Hierdoor is er een grote differentiatie in het soort baksel. Meestal zijn de scherven matig hard gebakken; soms reducerend, soms oxiderend en met een grove tot fijne magering. Soms is het oppervlak van de pot gedecoreerd met vingervegen, "dellen", bezemstreken of radstempels.
In de tiende en elfde eeuw heeft een deel van de potten een magering van grof zand of steengruis. Daarnaast blijft een fijne zandmagering voorkomen. In de eeuwen daarna wordt het aandeel van de potten met een fijne magering steeds groter. In de dertiende eeuw bestaat de magering vrijwel geheel uit fijn materiaal (zand) of gebruikt men klei die van nature zand bevat. De potten krijgen in de loop der tijd, met name in de dertiende eeuw, een gladdere afwerking, waarbij de kleurverschillen verdwijnen en de potten een egaal grijs uiterlijk krijgen. Aan het einde van de dertiende, begin van de veertiende eeuw vindt de overgang plaats van handgevormde potten naar gedraaide grijze potten.
De functie van de kogelpotten is hoofdzakelijk die van kookpot. Toch moeten kogelpotten vrijwel zeker ook als voorraadpot zijn gebruikt.
Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
aardewerk Aardewerk
Verzamelnaam voor voorwerpen die gemaakt zijn van gebakken klei. Het eindproduct is zo hard als steen, wat komt door de temperatuur (minimaal 600 graden Celsius) waarop het is gebakken. Voor het eerst werd aardewerk rond 7500 v. Chr. gemaakt. De toepassing was afhankelijk van de vuurbestendigheid en waterdichtheid van het aardewerk, en dat is zeer lange tijd zo gebleven.
Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
bandceramiek. Aardewerk
4400-4000 voor Christus.
Gestart door:
Roelof Klasens

Gewijzigd door:
(laatste onderaan)
tejon
(Bewerk) (Verwijder)
bijna-steengoed Aardewerk
Bijna-steengoed (eind 13de - begin 14de eeuw) is een verbeterde versie van het protosteengoed; ook deze overgang verloopt geleidelijk en niet overal gelijktijdig. Het baksel is meer versinterd dan dat van het proto-steengoed, door het gebruik van zuiverder klei waardoor de vormen dunner en de baktemperaturen hoger kunnen worden. Het heeft een fijnere structuur, een fijnere magering en de scherf wordt steeds lichter van kleur. De scherf is minder waterdoorlatend dan die van proto-steengoed. De draairillen worden dunner en de standringen worden gegolfd. De belangrijkste productiecentra zijn Siegburg en voor de grotere vormen Langerwehe. bijna-steengoed komt voor vanaf het einde van de dertiende eeuw en in het eerste kwart van de veertiende eeuw verdwijnt het weer.

bron
Alleen geregistreerde gebruikers kunnen links zien op dit forum!
registreer of login om de links te kunnen zien!

Gestart door:
tejon

Gewijzigd door:
(laatste onderaan)
tejon
(Bewerk) (Verwijder)
engobe Aardewerk
Deklaag op aardewerk. Deze laag werd verkregen door een kleipapje te mengen met metaaloxyden. romeins geverfd aardewerk heeft altijd een engobelaag. In latere tijden werden de verschillende soorten steengoed ook met een engobelaag bedekt.
Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
europees porselein Aardewerk
Er bestaat een grote discrepantie tussen het Europese porselein uit museumcollecties en dat wat in de bodem wordt gevonden. Het bodemarchief levert voornamelijk koppen, schotels en een enkel bord op, oftewel het dagelijkse gebruiksgoed. Tussen 1725 en 1850 is het porselein zeer kostbaar; alleen eenvoudige vormen zijn voor een groter publiek betaalbaar. Het Chinese procédé om porselein te vervaardigen is door de Aziaten lang geheim gehouden. In de diverse Europese keramiekcentra, waaronder Delft, worden verscheidene tevergeefse pogingen ondernomen om porselein te maken. De doorbraak vindt plaats in Dresden, ver van alle pottenbakkerscentra gelegen. Het lukt Johann Friedrich Böttger rond 1710 om het eerste in Europa (en wel in Meissen) vervaardigde porselein op de markt te brengen. Het is gedecoreerd met motieven in blauw, onder een laag veldspaatglazuur. De meest geliefde decoratie is het Zwiebelmuster-motief, dat na 1730 in Meissen veelvuldig wordt toegepast. Ook worden er soms gouden filetten aangebracht (bovenop de glazuur) en, vanaf het einde van de achttiende eeuw, decoraties in de vorm van drukdecors en plakplaatjes. De vormen worden geperst in mallen of gegoten in gipsen vormen. Additieven worden apart gemaakt en later bevestigd. Het verschil met industrieel wit aardewerk is soms moeilijk te zien; het aardewerkbaksel is zachter en minder wit van kleur. Tussen 1710 en 1800 evolueert de productie van een experimentele fase naar een gestroomlijnde industrie.

bron
Alleen geregistreerde gebruikers kunnen links zien op dit forum!
registreer of login om de links te kunnen zien!

Gestart door:
tejon

Gewijzigd door:
(laatste onderaan)
tejon
(Bewerk) (Verwijder)
glazuur Aardewerk
Een glasachtige laag van silicaten (fijngemalen kiezelgesteente). Er bestaat loodglazuur, tinglazuur en zoutglazuur. lood- en tinglazuur werden op het voorwerp aangebracht, terwijl zoutglazuur ontstond als men tijdens het bakken (voornamelijk van hard steengoed) van bovenaf zout in de oven strooide. Allereerst werd glazuur gebruikt als versiering, maar al snel ontdekte men dat glazuur het aardewerk beter bestand maakte tegen water.
Gestart door:
tejon

Gewijzigd door:
(laatste onderaan)
tejon
(Bewerk) (Verwijder)
grijsbakkend aardewerk Aardewerk
In tegenstelling tot steengoed wordt aardewerk gebakken op vrij lage temperaturen, namelijk bij 900 a 950 graden Celsius. Ook de kleisoorten zijn anders dan die van het steengoed. De grijze kleur van grijsbakkend aardewerk ontstaat doordat de pottenbakker tijdens de laatste fase van het bakproces de zuurstoftoevoer in de oven stopt: het zogeheten reducerend bakken.
Grijsbakkend aardewerk is gedraaid aardewerk, hard gebakken, dunwandig en vrij glad van oppervlak. Het is ongeglazuurd. Decoraties komen alleen voor in de vorm van plastische decoraties aangebracht met een spatel (spateldecoraties). Veel vormen komen ook als roodbakkend aardewerk voor, aangezien het door dezelfde pottenbakkers wordt geproduceerd. Grote vormen zoals waterkannen, voorraadpotten, kommen, vuurklokken en schalen overheersen echter. In tegenstelling tot het dertiende-eeuwse kogelpotaardewerk, dat op huishoudelijk niveau wordt geproduceerd, wordt het grijsbakkende aardewerk in ateliers en werkplaatsen gemaakt. Delft is, naast Leiden en Haarlem, in Holland een belangrijk productiecentrum. Het wordt vooral in de dertiende eeuw gebruikt; in het midden van de veertiende eeuw verdwijnt het weer uit de Delftse huishoudens.
Het lokaal vervaardigde grijze aardewerk moet niet worden verward met geïmporteerd grijs aardewerk, te weten de "Elmpter waar" (dikwandig gelaagd grijs aardewerk met een lichtgrijze breuk uit het Rijnland en Limburg, gemaakt vanaf ca. 1050 tot ca. 1450) en de "Jydepotten" (diepzwart, glimmend handgevormd aardewerk afkomstig uit Denemarken, geproduceerd vanaf ca. 1575 tot ca. 1900).

bron
Alleen geregistreerde gebruikers kunnen links zien op dit forum!
registreer of login om de links te kunnen zien!

Gestart door:
tejon

Gewijzigd door:
(laatste onderaan)
tejon
(Bewerk) (Verwijder)
industrieel steengoed Aardewerk
Steengoed wordt vanaf ca. 1700 in Engeland industrieel vervaardigd. Er worden twee soorten onderscheiden: saltglazed stoneware (het industriële grijswitte steengoed) en brown stoneware (rood steengoed). Stoneware wordt gemaakt van een mengsel van witte pijpaarde en gemalen en verbrande vuursteen. Het dunwandige aardewerk wordt bedekt met een glimmende laag zoutglazuur. Het oppervlak vertoont veel ondiepe putjes (sinaasappelhuid). Brownware is vaak gedecoreerd met appliques (reliëfdecors). De vormen van steengoed" class="crosslink">industrieel steengoed worden meestal in mallen gegoten of geperst. Soms worden er vormen op deze wijze letterlijk gekopieerd, bijvoorbeeld die van Chinees porseleinen theekopjes. Losse onderdelen worden apart gegoten en later geassembleerd. Het hoogtepunt van de productie van saltglazed stoneware ligt tussen 1740 en 1760. Daarna wordt het op de markt verdrongen door het eveneens Engelse creamware. Brown ware wordt tot circa 1900 geproduceerd. Ook in Delft wordt rood steengoed gemaakt, vanaf het laatste kwart van de zeventiende eeuw. Dit zijn imitaties van trekpotten (theepotten) van rood gekleurd steengoed uit China (Yixing-district). Alleen chemische analyse kan aantonen of deze producten afkomstig zijn uit China of uit Delft. In Engeland (Staffordshire) worden deze Delftse theepotten nagemaakt.
Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
industrieel wit Aardewerk
Het baksel van industrieel wit aardewerk zit wat betreft hardheid tussen faience en porselein in. De kleur wordt tussen 1760 en 1820 steeds witter. Van 1760 tot 1780 is het baksel gelig van kleur; deze soort wordt ook wel creamware genoemd. Dit "roomgoed", uitgevonden door Josiah Wedgewood, wordt op zijn beurt weer vervangen door het lichtere queensware en later, in 1779, door het nog wittere pearlware. Rond 1790 produceert Engeland ook een variant op het porselein, het zogeheten Bone China. Deze zachte porseleinsoort, met toegevoegde beenderas, blijft een exclusief product.
Creamware wordt geglazuurd met een mengsel van loodpoeder en gemalen vuursteen. In Engeland wordt het tot ongeveer 1800 gemaakt. Op het continent duurt de productie ervan langer. Een Nederlandse variant op het roomgoed wordt eerst in 1804 in Delft gemaakt, maar deze poging is niet succesvol. Pas in 1836 lukt het Petrus Regout in Maastricht een goede opvolger te maken voor het Engelse creamware.
industrieel wit is vaak gedecoreerd. In eerste instantie gebeurt dit nog met de hand en wordt de verf bovenop de (lood-)glazuurlaag aangebracht. Vanaf ca. 1770 komt er onderglazuur-handbeschildering voor, meestal in blauw. Vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw wordt de decoratie meerkleurig en wordt ze op het biscuit aangebracht. De meest bekende vorm hiervan is het boerenbont.
Na 1750 verschijnen de eerste drukdecors, eerst bovenglazuur-decors (ca. 1750-1780) en vanaf 1780 onderglazuur-decors. Het zijn vaak, tot ca. 1800, Chinese decors in kobaltblauw. Na 1800 verschijnen er Grieks-Romeinse decors en na 1815 zien we Engelse taferelen in romantische stijl. Rond 1850 komen er allerlei soorten decoraties tegelijkertijd voor. Ook zien we dan voor het eerst polychrome drukdecors verschijnen.
Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
inheems aardewerk uit de romeinse tijd Aardewerk
Dit aardewerk is met de hand gevormd door rollen klei op elkaar te leggen en die vervolgens aan elkaar te kneden. Het is gemaakt door de oorspronkelijke bewoners van de streek rond Delft, die vermoedelijk behoorden tot de stam van de Cananefaten. Het merendeel van het vaatwerk is oxiderend gebakken, waardoor het een lichtbeige kleur heeft. De klei is met plantenresten gemagerd. De kern van het aardewerk is vaak zeer donker tot zwart. Sommige voorwerpen zijn voor het bakken met natte klei besmeten, waardoor ze na het bakken een ruw oppervlak kregen; dit gebruik dient vooral om een betere greep op een pot te krijgen. Soms zijn de potten gepolijst en reducerend afgebakken en/of versierd met nagelindrukken, ingekerfde groeven of zigzaglijnen. Dit aardewerk kan worden gedateerd tussen ongeveer 50 v.Chr. en de vierde eeuw n. Chr

bron
Alleen geregistreerde gebruikers kunnen links zien op dit forum!
registreer of login om de links te kunnen zien!

Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
karolingisch aardewerk Aardewerk
Karolingisch aardewerk komt zowel handgevormd als gedraaid voor. Binnen het gedraaide aardewerk worden verschillende groepen baksels onderscheiden, naar de plaats van vervaardiging.
Zo is er Badorf aardewerk, Mayen aardewerk en Vorgebirge aardewerk. De vormen zijn zeer divers; er zijn reliëfbandamforen, grote (tuit-)potten, kookpotten, schalen, kannen, kruiken en drinkbekers. Het baksel is fijn tot grof gemagerd en is zacht tot zeer hard. De kleur varieert van wit naar geel tot bruin en grijs. Het kan grofweg worden gedateerd tussen 900 en 1000. In Delft is het niet opgegraven, wel is het in de randgemeenten (bijvoorbeeld in Pijnacker) aangetroffen.
Het handgevormde aardewerk is zachter, vooral gemagerd met steengruis en kwarts. Dit aardewerk staat aan het begin van de kogelpot-ontwikkeling.
Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
magering Aardewerk
Stoffen (materialen) die door de pottenbakker aan de klei werden toegevoegd. De kwaliteit van klei verschilde nogal, waardoor er tijdens het drogen krimpscheuren konden ontstaan. Om deze problemen tegen te gaan, werden er, als het nodig was, dus stoffen aan de klei toegevoegd. Meestal ging het dan om zand, grind, plantenresten of gemalen aardewerk.
Gestart door:
tejon

(Bewerk) (Verwijder)
porselein Aardewerk
Porselein is een bijzondere vorm van keramiek; keramiek is pottenbakkerskunst. keramiek wordt gemaakt door het verhitten van klei, variërend in zuiverheid en baktemperatuur. Andere vormen van keramiek zijn aardewerk, onder te verdelen in majolica, gekenmerkt door rode scherf, faience, gekenmerkt door gele scherf; steengoed, waarbij een waterafstotende en glazuurachtige laag wordt bereikt door zout of soda aan het einde van het bakproces toe te voegen en terracotta, dat altijd ongeglazuurd is.



Productieproces
klei heeft de bijzondere eigenschap dat het gekneed kan worden als het materiaal nat is. De klei wordt enige maanden in donkere kelders of putten opgeslagen om te rotten. Vele kleien zijn te vet om zonder toevoeging te kunnen worden verwerkt. Om porselein te maken voegt men aan de zo wit mogelijke klei, meestal kaolien genoemd, zilverzand (kwarts) toe om de massa minder vet en bij verhitting glasachtig te laten worden. Veldspaat (graniet) wordt toegevoegd om de baktemperatuur te verlagen (in de verhouding 2:1:1). Vervolgens wordt het water uit de massa geperst.

Na de vorming met behulp van mallen en het drogen (3 maanden) wordt het europese porselein tweemaal gebakken. De eerste keer bij 900 ºC, waarna het zgn. biscuit ontstaat. Vervolgens wordt het glazuur (een waterig mengsel van porseleinaarde, vermengd met tin of lood) aangebracht. Het gladbakken gebeurt bij ca 1400 ºC en duurt minstens een dag. Als de oven is uitgebrand en afgekoeld (het vullen en leeghalen duurde ongeveer tien dagen), wordt het porselein beoordeeld op kwaliteit. Bij het bakken is de krimp een groot probleem, ongeveer 10% van de massa is verdampt. In de 18de eeuw moest soms de helft van de produktie worden weggegooid (misbaksels), door een te lage of te hoge baktemperatuur. Veel porseleinfabrieken hielden het dan ook niet lang vol en gingen failliet. Meestal wordt het voorwerp in verfijnde kleuren beschilderd, waarna de decoraties worden gemoffeld in een oven bij 600-900 ºC.

porselein klinkt helder, is reuk- en smaakloos en verkleurt niet. Ook niet na enkele eeuwen in zee in een scheepswrak te hebben gelegen.

geschiedenis
porselein werd reeds in China vervaardigd in 8de eeuw. Toen Marco Polo het voor het eerst in de 13de eeuw naar Europa bracht over de zogenaamde zijderoute, dachten de mensen onmiddellijk aan de schitterende schelpen die ze kenden als porcellana (familie van de Cypraeidae). Zo ontstond de naam porselein. Pas toen de Portugezen rond 1517 de zeeroute naar China ontdekten, werd het porselein ook in Europa populair. Philips II bezat 3.000 stuks chinees porselein en in Lissabon waren in 1585 al tien porseleinwinkels. In Nederland werd porselein goed bekend, toen in 1603 drie portugese schepen werden gekaapt, beladen met zijde en porselein. Op de veiling brachten het zogenaamde kraakporselein en de zijde veel geld op.

Het kraakporselein was goedkoop en speciaal voor de Europese markt bedoeld. Het werd door de VOC geïmporteerd en veelal als ballast onderin het schip geladen. In de Nederlandse huishoudens diende het chinese porselein voornamelijk als siervoorwerp. Het werd te pronk gezet op kasten, op speciale richels en op de schoorsteenmantel. De pottenbakkers in Delft werden beïnvloed door het chinese porselein. Ze gingen over tot het produceren een blauw-wit faience. De Chinezen produceerden ook voor de Arabische markt, voorwerpen zonder menselijke afbeeldingen.

Toen de Nederlanders vanwege een burgeroorlog tussen 1620 en 1650 niet zo gemakkelijk aan Chinees porselein konden komen, gingen de VOC-schepen naar Japan om porselein aan te schaffen. Het Japanse porselein was echter veel duurder. De productie van Imari in Arita, niet ver Deshima (Japan) is opgestart door Koreanen rond het jaar 1600. De aanvoerproblemen vanuit Azië waren voor de pottenbakkers in Delft, Gouda, Harlingen en Makkum niet ongunstig.

De Chinezen wisten het procedé om porselein te maken ongeveer 1.000 jaar geheim te houden. Aan het begin van de 18de eeuw lukte het de geoloog E.W. von Tschirnhaus, met de hulp van de alchemist J.F. Böttger om porselein te maken (1708). De mannen werden financieel gesteund door de verzamelaar August de Sterke, keurvorst van Saksen. Böttger startte de eerste europese porseleinfabriek op in Meissen (1710) en vond veel navolging. Hij kreeg te maken met plagiaat en personeel dat wegliep naar de concurrentie. Pater d' Entrecolles, een franse Jezuit heeft de productiemethoden in China in een aantal beroemd geworden brieven beschreven.


Porseleinen eetservies
Na 1730 komt er ook gekleurd porselein uit China, het zogenaamde famille rose en famille verte. Fraai en tamelijk zeldzaam is het famille noir. Ook werden er door de Europeanen speciale opdrachten in China geplaatst, het zogenaamde Chine de Commande, gekenmerkt door de europese taferelen, familiewapens, landschapjes, beroemde personen en actuele gebeurtenissen.

Het drinken van thee, koffie of chocolademelk werd in de 18de eeuw gemeen goed. porselein bleek een duur, maar uitermate fraai en geschikt product om thee uit te drinken. De porseleinfabrikanten kregen steeds meer te maken met heftige concurrentie uit Engeland, waar rond 1750 een goedkoop procede om wit aardewerk te produceren werd uitgevonden.

porselein wordt ook gebruikt als basismateriaal voor elektrische isolatoren omdat het stevig, duurzaam, weersbestendig en hittebestendig is. Verder wordt porselein gebruikt in de tandtechnisch laboratoria bij het vervaardigen van kronen en bruggen. Ten slotte is porselein ook gebruikt om poppen te vervaardigen.


porselein merken:
Alleen geregistreerde gebruikers kunnen links zien op dit forum!
registreer of login om de links te kunnen zien!

Gestart door:
Wicher

Gewijzigd door:
(laatste onderaan)
tejon
(Bewerk) (Verwijder)
roodbakkend aardewerk Aardewerk
In tegenstelling tot het grijsbakkend aardewerk wordt het roodbakkend aardewerk oxiderend gebakken, waardoor het de karakteristieke roodbruine kleur krijgt. Het komt voor vanaf het einde van de twaalfde eeuw. In de dertiende eeuw vindt de overgang plaats van de productie op huishoudelijk niveau van kogelpotaardewerk naar de georganiseerde productie van grijs- en roodbakkend aardewerk. Delft is vanaf de veertiende eeuw een belangrijk productiecentrum, dat vooral voor de regionale markt produceert. Er zijn pottenbakkerijen opgegraven aan de Nieuwe Langendijk, De Huyterstraat, het Zuideinde en op het voormalige Braatterrein. In 1625 zijn er in Delft 9 pottenbakkerijen; rond 1700 is er nog één. De belangrijkste interregionale productiecentra van rood aardewerk zijn dan Bergen op Zoom en Oosterhout, die vanaf de zeventiende eeuw Delft van het toneel wegdrukken.
Het vroegste rode aardewerk (uit de dertiende eeuw) is bleekrood van kleur. Dit is dunwandig, zacht gebakken aardewerk. In de tweede helft van de dertiende eeuw wordt er, vanwege de porositeit, een transparante loodglazuur aangebracht. Eerst gebeurt dit spaarzaam, gezien de kostbaarheid van het glazuur, alleen op de bodems van bakpannen en pispotten en op de schouder aan de schenkzijde van kannen en kookpotten; dit wordt spatglazuur genoemd. Later, vanaf de zestiende eeuw, worden de voorwerpen ondergedompeld in de glazuur (dompelglazuur), waardoor het object aan beide zijden voorzien wordt van een laag glazuur. Voorwerpen worden soms voorzien van decoraties met gele slib (ringeloordecoraties) of inkrassingen (sgrafittotechniek). Aanvankelijk is het vormenspectrum gelijk aan dat van het grijsbakkende aardewerk, aangezien dit door dezelfde pottenbakkers wordt vervaardigd. Later, vanaf circa 1450, ontstaat er een grote verscheidenheid aan vormen die in de loop der tijd steeds gevarieerder wordt. Het gaat vooral om keukengerei: bakpannen, kannen, grapes (kookpotten), vuurklokken, vetvangers, voorraadpotten, vergieten, lekschalen, aspotten, olielampjes, deksels, borden, etc.
Bij opgravingen in de binnenstad wordt roodbakkend aardewerk verreweg het meest gevonden. Tot in de negentiende eeuw wordt er roodbakkend aardewerk gemaakt. In de loop van de zeventiende eeuw krijgt het concurrentie van onder andere Nederrijns aardewerk. Dit aardewerk, gemaakt in het gebied tussen Rijn en Maas (onder Nijmegen en boven Düsseldorf), wordt geproduceerd vanaf het einde van de zestiende eeuw tot in de late negentiende eeuw. Het vormenspectrum borduurt voort op dat van het overige roodbakkende aardewerk. Het is in zeer grote hoeveelheden geproduceerd; het wordt dan ook in vrijwel alle vondstcomplexen die dateren van na 1675 gevonden.

Bron,
Alleen geregistreerde gebruikers kunnen links zien op dit forum!
registreer of login om de links te kunnen zien!

Gestart door:
tejon

Gewijzigd door:
(laatste onderaan)
tejon
(Bewerk) (Verwijder)
Er zijn momenteel 348 verwijzingen in de Detecting Community Encyclopedie.
Pagina 14 van 14 Ga naar Pagina Vorige  1, 2, 3 ... 12, 13, 14 
 Categorie    


Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group

Googlepagina: GooglePullerPagina